भक्तपुर । काठमाडौं क्यान्सर सेन्टर (केसीसी), ताथली, नाला रोड, भक्तपुर र काठमाडौं विश्वविद्यालय, नेपाल टेक्नोलोजी इनोभेसन सेन्टर (एनटीआईसी), धुलिखेल, काभ्रेले नेपालमा क्यान्सर अनुसन्धान र उपचारलाई अघि बढाउन एउटा महत्त्वपूर्ण सम्झौता गरेका छन्। यो सम्झौताले दुवै संस्थाहरू मिलेर काम गर्ने कुरा तय गरेको छ। यसको उद्देश्य क्यान्सरको अध्ययन र उपचारमा सुधार ल्याउनु हो।
यो साझेदारीले क्यान्सर चाँडो पत्ता लगाउने, रोग निदान गर्ने, उपचार गर्ने र रोकथाम गर्ने काममा जोड दिनेछ। यसले खास गरी नेपालमा धेरै देखिने क्यान्सरहरूमा ध्यान दिनेछ। दुवै संस्थाहरूले नयाँ प्रविधि र प्रयोगशालाहरू प्रयोग गरेर कृत्रिम बुद्धिमत्ता (एआई) को मद्दतले रोग पत्ता लगाउने र टाढैबाट उपचार गर्न मिल्ने प्रणालीहरू बनाउने योजना बनाएका छन्। यसले गर्दा टाढाका र सुविधा कम भएका ठाउँहरूमा पनि राम्रो र सजिलो उपचार पाइने आशा गरिएको छ।
यो सम्झौताको एउटा अर्को मुख्य भाग भनेको डाक्टर, स्वास्थ्य कर्मी, अनुसन्धानकर्ता र विद्यार्थीहरूलाई तालिम दिने र सिकाउने कार्यक्रमहरू हो। काठमाडौं विश्वविद्यालय (नेपाल टेक्नोलोजी इनोभेसन सेन्टर) र केसीसीका मानिसहरूले एक अर्काबाट सिक्नका लागि आदानप्रदान कार्यक्रमहरू पनि गरिनेछ।
यो साझेदारीले क्यान्सरको नयाँ र राम्रो उपचार छिटो पत्ता लगाउन मद्दत गर्नेछ। बिरामीहरूको जानकारी राख्ने एउटा ठूलो प्रणाली पनि बनाइनेछ जसले गर्दा उपचार अझ राम्रो हुनेछ।
यो साझेदारीले समुदायमा क्यान्सरको बारेमा जनचेतना फैलाउने र क्यान्सर जाँच गर्ने कार्यक्रमहरू पनि गर्नेछ। यसले नेपालमा क्यान्सरको हेरचाह र अनुसन्धानको लागि चाहिने सुविधाहरू बढाउन पनि मद्दत गर्नेछ।
यो साझेदारीले नेपालमा क्यान्सर हेरचाह र अनुसन्धानको लागि चाहिने सुविधाहरू बढाउन पनि मद्दत गर्नेछ। साथै, यसले सरकारी र गैरसरकारी संस्थाहरूलाई आफ्नो अनुसन्धानको आधारमा सल्लाह पनि दिनेछ।
केसीसीका अध्यक्ष डा. सिमित सापकोटा र काठमाडौं विश्वविद्यालयको विज्ञान विद्यालयका डिन प्रा. जनार्दन लामिछानेले यो सम्झौतामा हस्ताक्षर गरेका थिए। डा. सुभाष पण्डित (केसीसीका शैक्षिक निर्देशक) र डा. अजय कुमार झा रक्त क्यान्सर रोग विशेषज्ञ) पनि साे समारोहमा सहभागी थिए ।
प्रा. लामिछानेले यस साझेदारीको बारेमा उत्साह व्यक्त गर्दै भने, ‘हामी काठमाडौं क्यान्सर सेन्टरसँग मिलेर क्यान्सर अनुसन्धानमा हाम्रो क्षमता बढाउन पाउँदा धेरै खुसी छौं। यो सम्झौताले हामीलाई संयुक्त क्लिनिकल परीक्षण, क्षमता निर्माण र जनस्वास्थ्य पहुँचमा हाम्रो जैविक प्रविधिको विशेषज्ञता प्रयोग गर्न सक्षम बनाउनेछ। हाम्रो लक्ष्य नेपालमा क्यान्सर हेरचाह र उपचारमा महत्त्वपूर्ण प्रगति ल्याउनु र क्यान्सर अनुसन्धान र बिरामीहरूको परिणाममा अर्थपूर्ण प्रभाव पार्नु हो।”
डा. सापकोटाले यस सम्झौताको महत्त्व बताउँदै भने, “यो समझदारी पत्रले नेपालमा क्यान्सर अनुसन्धान, विशेष गरी क्यान्सरको निदान र उपचारमा एक महत्त्वपूर्ण प्रगतिको संकेत गर्छ। काठमाडौं विश्वविद्यालयको स्रोतहरूसँग हाम्रो क्लिनिकल अन्कोलोजी विशेषज्ञता एकीकृत गरेर, हामी नवीन अनुसन्धानको नेतृत्व गर्न र अत्याधुनिक निदान उपकरण र उपचार पद्धतिहरू विकास गर्न चाहन्छौं। यो सहकार्यले क्यान्सरको हाम्रो बुझाइलाई अगाडि बढाउनेछ र बिरामीहरूको परिणाम सुधार गर्नेछ, देशभरका क्यान्सर बिरामीहरूलाई नयाँ आशा दिनेछ।”
यो साझेदारीले नेपालमा क्यान्सर हेरचाह र अनुसन्धानको लागि चाहिने सुविधाहरू बढाउन पनि मद्दत गर्नेछ। साथै, यसले सरकारी र गैरसरकारी संस्थाहरूलाई आफ्नो अनुसन्धानको आधारमा सल्लाह पनि दिनेछ ।
नेपाल टेक्नोलोजी इनोभेसन सेन्टरका कार्यवाहक निर्देशक प्रा. डा. राजेन्द्र ज्ञवालीले पनि यस अवसरमा आफ्नो विचार राख्दै भने, “यो सहकार्यले नवीनताको माध्यमबाट क्यान्सर हेरचाहलाई अगाडि बढाउन काठमाडौं विश्वविद्यालय र नेपाल टेक्नोलोजी इनोभेसन सेन्टरको प्रतिबद्धतालाई देखाउँछ। हामी अत्याधुनिक प्रयोगशाला प्रविधिहरू, उच्च स्तरीय उपकरण र उन्नत वनस्पति-आधारित अनुसन्धान पद्धतिहरू एकीकृत गरेर क्यान्सर अनुसन्धान र उपचारमा क्रान्ति ल्याउन चाहन्छौं।”
हस्ताक्षरपछि डा. सुभाष पण्डित (सल्लाहकार क्लिनिकल अन्कोलोजिष्ट र डा. अजय कुमार झा (हेमाटोलोजिष्ट) ले क्यान्सर उपचार र अनुसन्धानमा उन्नती ल्याउनको लागि साझेदारीको सम्भावनामा जोड दिएका थिए। डा. पाण्डितले भने, “प्रयोगशाला विज्ञानलाई क्लिनिकल अन्कोलोजिसँग मिलाउँदा हाम्रो समाजमा विशिष्ट क्यान्सर समस्याहरूको समाधानको मार्ग खुल्छ। यस दृष्टिकोणले क्यान्सरको नयाँ दृष्टिकोण प्रदान गर्न सक्छ, जसले बिरामीको हेरचाह सुधार्न सक्ने नयाँ अन्तदृष्टिहरू ल्याउन सक्छ। बेन्च र बेडसाइडको कामलाई ध्यानपूर्वक एकीकृत गरेर, हामी हाम्रो आवश्यकता अनुसार क्यान्सर उपचारका थप अनुकूलित दृष्टिकोण हरू विकास गर्ने आशा गर्छौं।” डा. झा ले थपे,” यो सम्झौता र सहकार्यले क्यान्सरलाई पराजित गर्ने साझा दृष्टिकोण लाई प्रतिनिधित्व गर्छ र अन्कोलोजिमा नयाँ युगको सुरुवात गर्दछ।”
डा. सुनिल श्रेष्ठ, वरिष्ठ क्लिनिकल फार्मासिस्ट र काठमाडौं क्यान्सर सेन्टरका अनुसन्धान तथा शैक्षिक प्रमुखले यस सम्झौतालाई नेपालमा क्यान्सर हेरचाहको लागि एक अभूतपूर्व विकासको रूपमा स्वागत गरे। उनले यो साझेदारीले औषधि सुरक्षा निगरानी बढाउने र प्रतिकूल औषधि प्रतिक्रियाहरूलाई सम्बोधन गर्ने कुरामा जोड दिए, जुन क्यान्सर उपचारको गुणस्तर सुधार गर्न महत्त्वपूर्ण छ।
काठमाडौं क्यान्सर सेन्टरकी क्यान्सर अनुसन्धानकर्ता जीवना भण्डारीले यस सहकार्यको बारेमा आफ्नो उत्साह औषधि सुरक्षा निगरानी बढाउने र प्रतिकूल औषधि प्रतिक्रियाहरूलाई सम्बोधन गर्न कुरामा जोड दिए, जुन क्यान्सर उपचारको गुणस्तर सुधार गर्न महत्त्वपूर्ण छ ।
सम्झौताले नेपालमा क्यान्सर अनुसन्धान र उपचार सुधार गर्न काठमाडौं विश्वविद्यालय र काठमाडौं क्यान्सर सेन्टरको ठूलो प्रतिबद्धतालाई देखाउँछ। आफ्ना स्रोत र विशेषज्ञतालाई एकीकृत गरेर, यी संस्थाहरूले क्यान्सर हेरचाहमा ठूलो प्रभाव पार्ने लक्ष्य राखेका छन्, जसले यो रोगबाट प्रभावित असंख्य व्यक्तिहरूलाई फाइदा पुऱ्याउनेछ ।
